Page 130 - Ekologia prokreacji 2021

6 . PREWENC J A HIV / AIDS 129

w czasie stosunków seksualnych z przygodnymi partnerkami spadło
z 38% w 1996 do 29% w 1998 roku.
(S. S. Bloom, Ch. Banda, G. Songolo et al., Looking for Change in Response to the
AIDS Epidemic: Trends in AIDS Knowledge and Sexual Behavior in Zambia, 1990 Thro-

ugh 1998, w: „Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes”, Vol. 25, 2000,
s. 77–85)

Badania prowadzone w latach 2000. przez zespół pod kierownic-
twem dr. Daniela Halperina na zamówienie ONZ-owskich funduszy
UNFPA i UNAIDS wykazały 50-procentowy spadek rozmiarów epide-
mii HIV/AIDS w Zimbabwe w stosunku do najgorszego okresu, czyli
późnych lat 1990. Podsumowując uzyskane wyniki badacze napisali:
„Prewencja pierwotna, zawierająca zmiany zachowania, musi być
centralnym punktem zwalczania HIV/AIDS. (…) Dokonaliśmy obszer-
nej, wielokierunkowej analizy dostępnych danych dotyczących przy-
czyn znaczącego spadku występowalności HIV, jaki nastąpił
w Zimbabawe (według szacunków w 1997 roku zakażenie dotyczyło
29% dorosłych, w 2007 – 16%). Główną przyczyną zmian w zacho-
waniach związanych z redukcją występowalności HIV – przede
wszystkim zmniejszenia częstości pozamałżeńskich, komercyjnych
i przypadkowych relacji seksualnych wraz z towarzyszącym im spad-
kiem relacji nie-monogamicznych – jest rosnąca świadomość na
temat śmiertelności z powodu AIDS, a w drugiej kolejności pogor-
szenie się sytuacji ekonomicznej kraju. Do wystąpienia tych zmian
przyczyniły się też prawdopodobnie programy prewencyjne, oparte
zarówno na oddziaływaniu mass mediów, jak i środowisk kościel-
nych, środowisk pracy, a także inne formy aktywności. Koncentracja
na redukcji liczby partnerów seksualnych, wsparta stosowaniem
prezerwatyw w przypadkowych kontaktach seksualnych, wraz z za-
stosowaniem innych sprawdzonych w praktyce podejść, mają klu-
czowe znaczenie w rozwoju dalszych efektywnych programów
prewencyjnych, przede wszystkim w regionach szczególnie dotknię-
tych epidemią HIV. (…) Z badań tych wynika jeden podstawowy
wniosek: w Zimbabwe, podobnie jak w innych krajach, redukcja
liczby partnerów seksualnych wydaje się odgrywać kluczową rolę
w odwrocie epidemii HIV”.

(D. Halperin et al., A Surprising Prevention Success: Why Did the HIV Epidemic Decline
in Zimbabwe? w: „PLoS Med”, Vol. 8, nr 2, 2011)