Page 262 - Ekologia prokreacji 2021

1 4 . Ś R ODKI W CZE S N OPOR ONN E 261

na czym polega mechanizm działania
poszczególnych metod wczesnoporonnych?

Pigułka „dzień po” (ang. morning after pill) to środek farmakologicz-
ny zawierający dużą dawkę hormonów (estrogenu, progestage-
nu lub estrogenu połączonego z progestagenem), który przyjmuje
się po stosunku, mogącym prowadzić do nieplanowanej ciąży. Zare-
jestrowany w Polsce Postinor-Duo czy Escapelle (czyli D-norgestrel-

-levonorgestrel, analog progesteronu) jest preparatem
wczesnoporonnym, który oddziałuje na błonę śluzową macicy, nie
dopuszczając do implantacji blastocysty (poczętego dziecka). W ulot-
ce dla pacjenta (Postinor Duo) napisano: „Lek może powodować
zmiany w endometrium (błona śluzowa trzonu macicy), które zmniej-
szają prawdopodobieństwo implantacji (zagnieżdżenia zarodka)”.

(Gedeon Richter, Ulotka dla pacjenta: informacja dla użytkownika, Postinor-Duo,
750µg, tabletki, Levonorgestrelum, 30.12.2010)
Istnieją badania, które „wykazały histologiczne i biochemiczne zmia-
ny w endometrium po zastosowaniu tych środków, prowadzące do
konkluzji, że pigułki »dzień po« mogą działać poprzez ograniczanie
chłonności endometrium do implantacji zapłodnionego jaja”.

(J. Trussell, Ch. Ellertson, F. Stewart et al., The role of emergency contraception,
w: „American Journal of Obstetrics and Gynecology“, Vol. 190, 2004, s. 30–38)
Środek ten opóźnia także proces jajeczkowania, jeśli ono jeszcze nie
nastąpiło i w związku z tym plemniki mogą nie zdążyć dotrzeć do ja-
jeczka w odpowiednim do zapłodnienia momencie. Levonorgestrel
zagęszcza także śluz w szyjce macicy, co blokuje drogę plemnikom.
Producent zaleca stosowanie preparatu do 72 godzin po stosunku.
metoda yuzpego. Kolejnym przykładem farmakologicznych dzia-
łań wczesnoporonnych, podobnych w skutkach do zastosowania
levonorgestrelu, może być tzw. metoda yuzpego. Nazwa pochodzi
od kanadyjskiego ginekologa, który opisał ją po raz pierwszy. Me-
toda polega na podaniu czterech pigułek zawierających etyleno-
estradiol w dawce 50 mg i levonorgestrel w dawce 250 mg każda.
Taki skład ma większość hormonalnych pigułek antykoncepcyjnych
starszego typu.