Page 36 - Ekologia prokreacji 2021

3 . BÓL PŁODU 35

na dotyk jest okolica ust około 8. tygodnia ciąży, a po 14 tygodniach
większość ciała jest nań wrażliwa”.

(L. B. Myers, L. A. Bulich, P. Hess, N. M. Miller, Fetal endoscopic surgery: indications

and anaesthetic management, w: „Best Practice & Research Clinical Anaesthesiology”,

Vol. 18, nr 2, 2004, s. 231–258)
co oznacza termin „nocycepcja”?

Naukowcy z oddziału anestezjologii z Soundmead Hospital w Bristolu

w Wielkiej Brytanii opublikowali w czasopiśmie „Best Practice & Re-
search Clinical Anaesthesiology” przegląd literatury dotyczącej wpły-
wu bólu i stresu na ludzki płód. Posługują się w nim terminem

„nocycepcja”, który – według definicji Międzynarodowego Towarzy-
stwa Badania Bólu – oznacza subiektywnie przykre i negatywne wra-
żenie zmysłowe i emocjonalne, powstające pod wpływem bodźców
uszkadzających tkankę lub zagrażających jej uszkodzeniem. Badacze
stwierdzają: „ból jest odczuciem subiektywnym, jednak płód nie jest
w stanie przekazać tego, co czuje. Ponadto, z postrzeganiem bólu
sprzężone są koncepcje świadomości oraz samoświadomości, które
są w dużej mierze niezrozumiałe i niezbadane w życiu płodowym –

samo ich istnienie pozostaje kwestią otwartą. W związku z tym (…)
zamiast pojęcia »ból« stosujemy termin »nocycepcja« (anatomiczny

i fizjologiczny układ odczuwania bólu) jako bardziej odpowiedni w ni-
niejszym kontekście”. Odchodząc od tradycyjnego pojęcia bólu, ba-
dacze zaznaczają, że: „związek pomiędzy reakcją stresową a bólem
jest jednak nieprzewidywalny, a w kontekście działania anestetyków
próg odczuwania bólu znajduje się znacznie poniżej granicy tłumie-
nia reakcji stresowej. Z tego powodu reakcja stresowa płodu na szko-
dliwe bodźce wyraźnie wykazuje zaangażowanie układu nerwowego
płodu, które – jakkolwiek niekoniecznie musi wyrażać ból – może
nieść za sobą niepożądane konsekwencje”. W konkluzji podkreślają,
że: „zapobieganie bólowi należy do podstawowych praw człowieka,
przysługujących niezależnie od wieku – z tego powodu opieka należ-
na wcześniakom powinna dotyczyć także płodów”.

(M. C. White, A. R. Wolf, Pain and stress in the human fetus, w: „Best Practice & Re-
search Clinical Anaesthesiology”, Vol. 18, nr 2, 2004, s. 205–220)