Page 41 - Ekologia prokreacji 2021

40 EK OL OGIA PR OKRE A C JI . V ADEME CUM

reakcje odruchowe o wiele wcześniej. Jednak bardziej istotny od
możliwej bolesności bodźców jest fakt, że poprzez wywoływanie
reakcji stresowych najprawdopodobniej wpływają one na rozwój
płodu w bardzo wczesnych jego stadiach. Dlatego też bezzasadne są
spekulacje na temat możliwych doświadczeń bólu u płodów i wcze-
śniaków. Celem istotnym ze względów klinicznych jest raczej unika-
nie negatywnych bodźców i/lub leczenie ich efektów, a zarazem
zapobieganie ich potencjalnie negatywnym konsekwencjom wpły-
wającym na późniejszy rozwój. (…) Trafnie sformułowane pytanie
kliniczne powinno więc brzmieć: które bodźce są potencjalnie szko-
dliwe dla rozwoju płodu? Chociaż nasza znajomość związku pomię-
dzy negatywnymi bodźcami a ich wpływem na rozwój organizmu
jest wciąż niewielka, badania kliniczne wykazały, że można zapobiec
zmianom zachowania wywołanym bólem, dzięki zastosowaniu od-
powiednich działań przeciwbólowych. Istnieją więc poważne wska-
zania, aby, nie bacząc na wiek, podejmować wszelkie uzasadnione
działania dla ograniczenia możliwie szkodliwych sytuacji”.
(S. Vanhatalo, O. van Nieuwenhuizen, Fetal pain?, w: „Brain & Development”, Vol. 22,
2000, s. 145–150)

Badacze z oddziału anestezjologii uniwersyteckich szpitali w Gasthu-
isberg i Leuven w Belgii, autorzy przeglądu literatury dotyczącej znie-
czulenia zarówno matki, jak i płodu w czasie zabiegów medycznych
przed narodzeniem, napisali: „W chwili obecnej nienarodzone dziecko
jest w coraz większym stopniu traktowane jako pacjent. Dzięki postę-
powi technologicznemu w dziedzinie ultradźwięków wysokiej roz-
dzielczości i innych technik diagnostycznych istnieje możliwość
wykrycia coraz większej liczby schorzeń we wczesnych etapach ciąży.
Uzyskano także wgląd w ich patofizjologię. Pewnym z nich, które
mogą zagrażać życiu płodu, bądź wywoływać nieodwracalne szkodli-
we zmiany organów, można zapobiec dzięki zastosowaniu wewnątrz-
macicznej interwencji chirurgicznej”. Naukowcy apelują o stosowanie
znieczulania dziecka przed narodzeniem, podkreślając, że „ponieważ

bodźce nocycepcyjne wywołują reakcję fizjologiczną, a stymulacja
nocycepcyjna płodu może mieć długoterminowe skutki, potrzebne
jest stosowanie znieczulenia płodu”.
(M. Van de Velde, F. De Buck, Fetal and Maternal Analgesia/Anesthesia for Fetal
Procedures, w: „Fetal Diagnosis and Therapy”, Vol. 31, 2012, s. 201–209)