Page 21 - Ekologia prokreacji 2021

20 EK OL OGIA PR OKRE A C JI . V ADEME CUM

moczowy z krwi, kształtuje się układ kostny dziecka. Pod koniec dru-
giego miesiąca życia dziecko mierzy około 2 cm i osiąga wagę około
2–3 gramów.
„w przypadkach koniecznych większość leków powinna być
stosowana dopiero po 10 tygodniach od momentu poczęcia
ciąży”.

(A. Malarewicz (red.), Położnictwo. Podstawy opieki położniczej. Podręcznik
dla studentów licencjackich i magisterskich kierunków położnictwa i gine-
kologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana
Kochanowskiego, Kielce 2009, s. 76)

trzeci miesiąc
Dziecko nadal rozwija się bardzo intensywnie. Wszystkie zasadnicze
części mózgu są już ukształtowane. Co sekundę przybywa kilka ty-
sięcy nowych komórek nerwowych. Stopniowo całe ciało nabiera
wrażliwości na dotyk. Wielokrotnie wzrasta liczba połączeń nerwo-
wo-mięśniowych. Dziecko ćwiczy ruchy, poruszając się w macicy.
Występują już odruchy ziewania, przeciągania. Dziecko zaczyna ćwi-
czyć mięśnie potrzebne mu po urodzeniu do oddychania, pobierania
pokarmu i wydawania głosu, nabierając i wypierając z płuc wody
płodowe – czasem połyka je. Podciąga górną wargę, co jest wstę-
pem do ćwiczenia odruchu ssania. Jest ciągle w ruchu. Unosi się
i opada, podskakuje, przeciąga się, kołysze biodrami, zgina kończyny,
robi miny mięśniami twarzy, porusza gałkami ocznymi, zaciska pię-
ści, marszczy brwi. Jego skóra pokrywa się meszkiem. Pojawiają się
zawiązki paznokci i zębów mlecznych. Szpik kostny zaczyna produ-
kować krwinki, wątroba – żółć, trzustka – insulinę, przysadka – hor-
mon wzrostu. Życie dziecka zależy jednak od łożyska, swoistego
laboratorium, które spełnia rolę układu oddechowego, pokarmowe-
go, hormonalnego. Pod koniec trzeciego miesiąca dziecko wykazuje
w swym zachowaniu cechy indywidualne i tak np. mięśnie twarzy
przyjmują układ zgodny z odziedziczonymi cechami. Płód mierzy
około 9 cm, a jego waga wynosi około 30 g.