Page 22 - Ekologia prokreacji 2021

2 . D ZIEWIĘ Ć PIER W S Z y CH MIE S IĘ Cy Ż y CIA CZŁO WIEKA 21

„Płód 16-tygodniowy połyka 7 ml wód płodowych na dobę,
20-tygodniowy 16 ml, 28-tygodniowy 120 ml, a 36-tygo-
dniowy 210–760 ml”.

(A. Malarewicz (red.), Położnictwo. Podstawy opieki położniczej. Podręcznik
dla studentów licencjackich i magisterskich kierunków położnictwa i gine-
kologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana
Kochanowskiego, Kielce 2009, s. 76)

czwarty miesiąc

Jest to nadal okres gwałtownych zmian. Wzrost dziecka dochodzi do
około 25 cm, a ciężar do 20 dkg. Narządy wewnętrzne doskonalą
swoje funkcje, np. serce przepompowuje dziennie 30 litrów krwi
w tempie dwukrotnie szybszym od rytmu serca matki, tj. 120–160
uderzeń na minutę, organizm syntetyzuje białka, wydziela hormony.
W jajnikach dziewczynki zostają utworzone wszystkie komórki jajo-
we, z których niektóre kiedyś dojrzeją, dając życie następnym poko-
leniom. W mózgu tworzą się bruzdy i zwoje, przez co powiększa się
jego powierzchnia oraz wzrasta dynamicznie sieć połączeń między
komórkami nerwowymi w całym ciele. Dziecko jest bardzo aktywne.
Wykonuje około 20 tysięcy różnych ruchów w ciągu dnia. Stają się
one płynne. Płód reaguje już na smak i zapach wód płodowych. Jest
wrażliwy na dotyk i zmianę ciśnienia w przestrzeni, w której jest
zanurzony, np. wskutek ucisku na brzuch matki „kopie” i skręca się.
Wody płodowe, w których dziecko jest zanurzone, łagodzą wstrząsy.
W czwartym miesiącu zaczynają rosnąć włosy dziecka.

Piąty miesiąc
Dziecko osiąga w tym miesiącu 30 cm wzrostu i 40 dkg wagi. Rosną
mu włosy, brwi i rzęsy oraz paznokcie. Tony bicia jego serca można
wysłuchać już uchem, bez słuchawki lekarskiej. Matka odczuwa
„pierwsze ruchy” dziecka. Dziecko czasem śpi głęboko, drzemie, cza-
sem czuwa spokojne lub też jest bardzo ruchliwe, np. przeciąga się,
obraca, kopie, ma czkawkę. Jego ruchliwość zależy od odziedziczo-
nego temperamentu oraz trybu życia matki. Zwykle rozpoczyna ak-
tywność, gdy matka odpoczywa, a ogranicza ruchy, gdy to matka jest